Czy wiesz, że:
Pochówek zmarłych, tworzenie i likwidacja cmentarzy oraz warunki sanitarne wymagane dla prowadzenia cmentarza są przedmiotem regulacji zawartych w ustawie z dnia 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych (tekst jednolity Dz.U. z 2020 r. poz. 1947).
Sposób pochowania zwłok został określony w art. 12 ust. 1 tej ustawy stanowiącym, że zwłoki mogą być pochowane przez złożenie w grobach ziemnych, w grobach murowanych lub katakumbach albo zatopione w morzu. Jednocześnie art. 12 ust. 3 przewiduje, że groby ziemne i groby murowane przeznaczone na składowanie zwłok mogą znajdować się tylko na cmentarzach.
Za zwłoki w rozumieniu ustawy uważa się ciała osób zmarłych, popioły otrzymane przez spalenie zwłok uważa się za szczątki. Przy chowaniu tych szczątków stosuje się odpowiednie przepisy dotyczące zwłok.
Niezależnie od tego, czy zwłoki zostały poddane kremacji, czy też nie, prawnie dopuszczalnym miejscem pochówku może być jedynie cmentarz, bądź też zwłoki (szczątki) mogą być zatopione w morzu. Oznacza to, że groby ludzkie mogą być usytuowane tylko na cmentarzach a grzebanie zmarłych na prywatnych posesjach nie jest dopuszczalne (Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 19 maja 1997 r. SA/Ka 1717/95, Legalis).
Ciała osób zmarłych na okrętach będących na pełnym morzu powinny być pochowane przez zatopienie w morzu zgodnie ze zwyczajami morskimi. W przypadkach, kiedy okręt może w przeciągu 24 godzin przybyć do portu objętego programem podróży, należy zwłoki przewieźć na ląd i tam pochować.
Szczątki pochodzące ze spopielenia zwłok mogą być przechowywane także w kolumbariach. Stosownie to treści art. 12 ust. 3 groby ziemne, groby murowane i kolumbaria przeznaczone na składanie zwłok i szczątków ludzkich mogą znajdować się tylko na cmentarzach, a zatem, a contrario uznać można, że w zamyśle ustawodawcy było to, aby katakumby mogły znajdować się również poza nim. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 7 marca 2008 r. w sprawie wymagań, jakie muszą spełniać cmentarze, groby i inne miejsca pochówku zwłok i szczątków (Dz.U. z 2008 r. Nr 48 poz. 284 z dnia 21marca 2008 r.) w § 2, przewiduje, iż przez katakumbę należy rozumieć pomieszczenie z niszami w ścianie, przeznaczone do pochówku zwłok, a nadto w § 16 uszczegóławia, jakie wymiary winna mieć nisza katakumby oraz wskazuje na inne wymogi techniczne (m.in. powinna być oddzielona od sąsiedniej ściany o grubości, co najmniej 0,06 m, posiadać system odprowadzania gazów i odcieków w sposób nieszkodliwy dla otoczenia oraz uniemożliwiający dostęp do nisz insektom i gryzoniom). Usytuowanie katakumb powinno wykluczać możliwość wywierania szkodliwego wpływu na otoczenie, a po złożeniu zwłok bądź szczątków powstałych z ich spopielenia niszę należy natychmiast zamurować.
Jedyny wyjątek kategorycznego obowiązku chowania zwłok na cmentarzu odnosi się do zwłok osób zmarłych na niektóre choroby zakaźne i wówczas obowiązek pochowania ich na najbliższym cmentarzu, w ciągu 24 godzin od chwili zgonu, nakłada art. 9 ust. 3 ustawy.
Naruszenie przepisów ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych oraz przepisów wykonawczych do tej ustawy jest traktowane jako wykroczenie, zagrożone karą aresztu lub grzywny.