W ramach przygotowanego projektu ustawy z dnia 21 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw, ustawodawca proponuje szereg zmian w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) oraz o podatku dochodowym od osób prawnych (CIT). Prześledzimy rozwiązanie jakie są w niej zawarte. Są to zmiany mające na celu poprawić płynność finansową przedsiębiorców, która została zachwiana z powodu wirusa SARS –COV 2. Poniżej prezentujemy najważniejszych zmian:
1. Możliwość wstecznego rozliczenia straty
Podatnicy PIT i CT, którzy z powodu choroby COVID -19 ponieśli stratę w 2020 r. z pozarolniczej działalności gospodarczej i uzyskali przychody i uzyskali łączne przychody z takiej działalności w tym roku, które podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym, liniowym oraz ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych i w konsekwencji te przychody są niższe w stosunku do łącznych przychodów uzyskanych w 2019 r. z tej działalności będą mogli jednorazowo obniżyć dochód uzyskany w 2019 r. o wysokość tej straty. Ustawodawca jednak zastrzega, że nie może być to więcej niż 5 mln złotych. Aby rozliczyć stratę wsteczną bo za rok 2019 podatnicy muszą złożyć korektę zeznań rocznych PIT albo CIT. Jeśli strata wyniosła więcej niż 5 mln nadwyżkę będzie można odliczyć w kolejnych 5 latach tak jak dotychczas.
2.Odliczenie darowizn na wsparcie w przeciwdziałaniu koronawirusa
Podatnik PIT albo CIT, który przekazał darowiznę rzeczową lub pieniężną na działania związane ze zwalczaniem zakażenia, zapobieganiem rozprzestrzenianiu się, profilaktyką oraz zwalczaniem skutków choroby COVID-19 ma możliwość odliczenia tej darowizny od podstawy podatku lub zaliczki na podatek dochodowy. Żeby to uczynić darowizna musi być przekazana określonym jednostkom. Są to podmioty świadczące opiekę zdrowotną, w tym transport sanitarny, a także Agencja Rezerw Materiałowych oraz Centralna Baza Rezerw Sanitarno-Przeciwepidemicznych. Wykaz podmiotów świadczących opiekę zdrowotną można znaleźć w wojewódzkim dzienniku urzędowym w drodze obwieszczenia wojewody oraz w Biuletynie Informacji Publicznej Narodowego Funduszu Zdrowia. Odliczenie darowizny zmienia się w stosunku do okresu jej przekazania:
- Darowizna przekazana do dnia 30 kwietnia 2020 r., można odliczyć kwotę odpowiadającą 200% wartości darowizny
- w maju 2020 r. – odliczeniu podlega kwota odpowiadająca 150% wartości darowizny;
- od dnia 1 czerwca 2020 r. do dnia 30 września 2020 r. – odliczeniu podlega kwota odpowiadająca wartości darowizny.
3. Wydłużenie terminu na przekazanie przez płatników zaliczek na podatek od wynagrodzeń
Ustawodawca wprowadza prolongatę terminu zapłacenia zaliczek pobranych przez płatnika(pracodawcę) na podatek PIT od przychodów ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy oraz od zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego. Dotyczy to zaliczek pobranych w marcu i kwietniu. Zapłata owej zaliczki, zamiast odpowiednio do 20 kwietnia i 20 maja, będzie mogła być dokonana do dnia 1 czerwca 2020 r., jeśli tylko pracodawcy ponieśli negatywne konsekwencje ekonomiczne z powodu COVID-19.
4. Przesunięcie terminu do zapłacenia podatku od przychodów z budynków
Podatnik PIT i CIT uzyskujący przychód z budynków czyli tzw. podatku minimalnego od nieruchomości komercyjnych. Taki podatek płacą m.in. właściciele biurowców czy galerii handlowych. Termin na zapłatę tego podatku za marzec, kwiecień i maj zostanie wydłużony do 20 lipca 2020 r. Aby z tego skorzystać należy taki podatnik musi spełnić łącznie następujące warunki:
- podatnik poniósł w danym miesiącu negatywne konsekwencje ekonomiczne z powodu COVID-19;
- jego przychody w danym miesiącu w stosunku do analogicznego miesiąca poprzedniego roku tj. 2019 r. będą niższe o co najmniej 50 proc, a w przypadku podatnika, który rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej w 2019 r. – w stosunku do uzyskanych w tym roku średnich przychodów,
Warunku o którym mowa w punkcie II nie muszą spełniać podatnicy którzy:
- stosowali w 2019 r. formę opodatkowania, w przypadku której nie ustala się przychodów;
- rozpoczęli prowadzenie działalności gospodarczej w ostatnim kwartale 2019 r. i nie uzyskali w tym okresie przychodów,
- rozpoczęli działalność w 2020 r.
Ustawodawca wskazuje, że średnie miesięczne przychody, kwotę stanowiącą iloraz przychodów, o których mowa w art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych lub o których mowa w art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, uzyskanych w roku, w którym podatnik rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej, i liczby miesięcy, w których była prowadzona ta działalność.
5. Wyłączenie stosowania regulacji w podatkach dochodowych dotyczących tzw. złych długów
Generalnie dochód podatnika PIT i CIT, stanowiący podstawę obliczenia zaliczki na podatek dochodowy musi doliczyć do niego niezapłacone zobowiązania. Są to tzw. złe długi. Rozwiązanie to dotyczy więc dłużników którzy powinni uwzględniać niezapłacone zobowiązania przy obliczaniu zaliczek na podatek dochodowy. Ustawodawca zwalnia z obowiązku uwzględnienia ich w dochodzie. Trzeba jednak spełnić łącznie oba warunki:
- podatnik poniósł w danym miesiącu negatywne konsekwencje ekonomiczne z powodu COVID-19;
- jego przychody w danym miesiącu w stosunku do analogicznego miesiąca poprzedniego roku tj. 2019 r. będą niższe o co najmniej 50 proc, a w przypadku podatnika, który rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej w 2019 r. – w stosunku do uzyskanych w tym roku średnich przychodów,
Warunku określonego w II nie stosuje się do podatników, którzy:
- stosowali w 2019 r. formę opodatkowania, w przypadku której nie ustala się przychodów;
- rozpoczęli prowadzenie działalności gospodarczej w ostatnim kwartale 2019 r. i nie uzyskali w tym okresie przychodów;
- rozpoczęli prowadzenie działalności gospodarczej w 2020 r.
6. Możliwość rezygnacji z uproszczonych zaliczek
Taka opcja jest przewidziana dla tzw. małych podatników PIT i CIT, którzy wybrali uproszczoną formę wpłacania zaliczek. Mogą bowiem zrezygnować w trakcie roku podatkowego z tej formy wpłacania zaliczek za miesiące marzec-grudzień 2020 r., jeśli ponoszą negatywne konsekwencje ekonomiczne z powodu COVID-19. O rezygnacji z tej formy podatnicy muszą poinformować w zeznaniu podatkowym składanym za 2020 r. Podatnicy, którzy więc zrezygnują z uproszczonych zaliczek, za okres marzec–grudzień 2020 r., obliczą zaliczki miesięczne od bieżących dochodów na ogólnych zasadach. Jak przekonuje ustawodawca oznacza to, że zapłacą niższe zaliczki, co poprawi ich płynność.
7. Zwolnienia z podatku
Zwolnione z podatku dochodowego będą także świadczenia postojowe wypłacane na podstawie „specustawy” osobom:
- prowadzącym pozarolniczą działalność gospodarczą,
- wykonującym umowę agencyjną, umowę zlecenia, inną umowę o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy Kodeksu Cywilnego dotyczące zlecenia, albo umowę o dzieło.
Zwolnione są także świadczenia polegające na zakwaterowaniu i wyżywieniu, które jest niezbędne do realizacji przez pracownika jego obowiązków pracowniczych w sytuacji gdy pracodawca zmienia pracownikowi system lub rozkład czasu pracy pracowników w sposób niezbędny dla zapewnienia ciągłości funkcjonowania przedsiębiorstwa lub stacji albo poleca pracownikowi świadczenie pracy w godzinach nadliczbowych w zakresie i wymiarze niezbędnym dla zapewnienia ciągłości funkcjonowania przedsiębiorstwa lub stacji. Takie rozwiązania może jednak pracodawca prowadzić na czas oznaczony nie dłuższy niż do odwołania stanu epidemii.
Ponadto nastąpiły zmiany kwotowe w zwolnieniach z podatku dochodowego od osób fizycznych:
- zapomogi, wypłacane z funduszy zakładowej lub międzyzakładowej organizacji związkowej pracownikom należącym do tej organizacji, do wysokości 3000 zł w roku 2020 r., (zwolnienie na pozostałe lata 1000 zł zgodnie z art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pkt 9a)
- zapomogi otrzymane w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, długotrwałej choroby lub śmierci: z innych źródeł niż z funduszu socjalnego, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, z funduszy związków zawodowych lub zgodnie z odrębnymi przepisami wydanymi przez właściwego ministra – do kwoty 10 000 zł w roku 2020 (zwolnienie na pozostałe lata 6 000 zł zgodnie z art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pkt 26 lit. b)
- wartość otrzymanych przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, rzeczowych świadczeń oraz otrzymanych przez niego w tym zakresie świadczeń pieniężnych, sfinansowanych w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych, łącznie do wysokości 2000 zł w roku 2020 i 2021; rzeczowymi świadczeniami nie są bony, talony i inne znaki, uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi; (w pozostałych latach kwota 1000 zł zgodnie z z art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pkt 67)
- dopłaty do: wypoczynku zorganizowanego przez podmioty prowadzące działalność w tym zakresie, w formie wczasów, kolonii, obozów i zimowisk, w tym również połączonego z nauką, pobytu na leczeniu sanatoryjnym, w placówkach leczniczo-sanatoryjnych, rehabilitacyjno-szkoleniowych i leczniczo-opiekuńczych, oraz przejazdów związanych z tym wypoczynkiem i pobytem na leczeniu – dzieci i młodzieży do lat 18: z innych źródeł niż z funduszu socjalnego, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych oraz zgodnie z odrębnymi przepisami wydanymi przez właściwego ministra – do wysokości 3000 zł w roku 2020 i 2021 r. (w pozostałych latach do kwoty nieprzekraczającej 2000 zł zgodnie z pkt 78 lit. b powołanej ustawy)
8. Możliwość dokonania odpisów amortyzacyjnych
Podatnicy PIT i CIT mają możliwość jednorazowego dokonania odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych, które zostały nabyte w celu produkcji towarów związanych z przeciwdziałaniem COVID-19, i wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych w 2020 roku. Mowa o takich towarach jak maseczki ochronne, respiratory, środki odkażające, medyczną odzież ochronną, ochraniacze na obuwie, rękawiczki, okulary, gogle, środki do dezynfekcji i higieny rąk.
9. Odliczenie kosztów poniesionych na działalność badawczo-rozwojową
Podatnicy PIT i CIT, którzy ponieśli koszty kwalifikowane o których mowa w art. 26e ustawy o PIT oraz 18d ustawy o CIT a są to m.in. koszty nabycia materiałów i surowców bezpośrednio związanych z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową,koszty pracownicze związane stricte z realizacją działalności badawczo-rozwojowej, odpisy amortyzacyjne od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych wykorzystywanych w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, z wyłączeniem samochodów osobowych oraz budowli, budynków i lokali będących odrębną własnością, może je odliczyć od dochodu będącego podstawą obliczenia zaliczki na ten podatek. Warunkiem jest aby koszty były poniesione w związku z działalnością badawczo-rozwojową której celem jest opracowanie produktów niezbędnych do przeciwdziałania COVID-19.
10. Podatnicy podatku dochodowego od kwalifikowanych praw własności intelektualnych
Podatnicy, którzy uzyskują dochód m.in. z patentu, prawo ochronne na wzór użytkowy, prawa z rejestracji wzoru przemysłowego, patentu na produkt leczniczy lub produkt ochrony roślin, prawo z rejestracji produktu leczniczego i produktu leczniczego weterynaryjnego dopuszczonych do obrotu(kwalifikowane prawa własności intelektualnej) i wykorzystają ten dochód do przeciwdziałania COVID-19 mogą stosować taką samą stawkę podatkową przy obliczaniu zaliczek na ten podatek jak do zapłaty tego podatku czyli w trakcie roku podatkowego do opodatkowania tych dochodów stawkę podatku 5% podstawy opodatkowania czyli sumy kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej osiągniętych w roku podatkowym.
Wysokość zaliczek, oblicza się w następujący sposób:
- pierwszą zaliczkę oblicza się od sumy kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, osiągniętych od dnia 1 marca 2020 r., z zastosowaniem stawki 5 % podstawy opodatkowania
- zaliczki za kolejne miesiące albo kwartały oblicza się jako różnicę między podatkiem obliczonym z zastosowaniem stawki 5% od sumy kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, osiągniętych od dnia 1 marca 2020, a sumą należnych zaliczek za poprzednie miesiące albo kwartały obliczonych od tych dochodów.
Rozwiązanie takie stosuje się także w sytuacji gdy podatnik nie posiada kwalifikowanego prawa własności intelektualnej ani ekspektatywy uzyskania kwalifikowanego prawa, pod warunkiem zgłoszenia lub złożenia wniosku o uzyskanie takiego prawa ochronnego do właściwego organu, w terminie 6 miesięcy, licząc od końca miesiąca, za który przy obliczaniu zaliczki na podatek zastosował 5% stawkę podatku.